SOA's: hoe ze op tijd herkennen en behandelen

Behandelingsopties voor SOA’s

Producttegels uitlichten behandelingen tegen SOA’s.

Wat is een SOA?

Een SOA is een infectie die voornamelijk wordt overgedragen door seksueel contact. Dit contact kan variëren van intieme aanrakingen en seks zonder penetratie tot orale, vaginale en anale seks. SOA’s kunnen ook worden verspreid via het gebruik van niet-steriele naalden, van moeder op kind tijdens de bevalling of via besmet bloed, hoewel deze routes minder gebruikelijk zijn. Enkele van de meest voorkomende SOA's omvatten chlamydia, die vaak symptoomloos blijft, gonorroe die pijnlijke symptomen kan veroorzaken, en genitale herpes, die terugkerende uitbraken van pijnlijke blaasjes veroorzaakt. Elk van deze aandoeningen kan chronische gezondheidsproblemen veroorzaken als ze niet worden behandeld.

Hoe krijg je een SOA?

SOA’s worden voornamelijk overgedragen door onbeschermde seksuele activiteiten, waarbij geen condooms of andere barrièremethoden worden gebruikt. Dit omvat alle vormen van seksueel contact, zoals vaginale, anale en orale seks. SOA's zoals herpes en genitale wratten kunnen ook worden overgedragen door huid-op-huid contact met een geïnfecteerd gebied, zelfs als er geen penetratie plaatsvindt. Bovendien kunnen infecties zoals HIV en hepatitis B en C worden overgedragen via blootstelling aan geïnfecteerd bloed, vaak door het delen van naalden of andere scherpe instrumenten. Het is belangrijk om te benadrukken dat zelfs intieme contacten zoals het delen van seks speelgoed of direct genitaal contact, zonder penetratie, risico's op overdracht met zich meebrengen. Dit onderstreept het belang van preventie en het gebruik van bescherming om de overdracht te minimaliseren.

Welke SOA’s komen voor in Nederland?

In Nederland komen verschillende soorten seksueel overdraagbare aandoeningen voor. Hieronder volgt een lijst met de meest voorkomende, elk met een korte beschrijving:

• Chlamydia: Een bacteriële infectie die vaak symptoomloos is, maar kan leiden tot ernstige reproductieve problemen als deze onbehandeld blijft.
• Gonorroe: Ook bekend als een druiper, deze bacteriële infectie kan pijnlijke symptomen veroorzaken zoals afscheiding uit penis of vagina en pijn bij het plassen.
• Genitale wratten: Veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV), kenmerkt zich door het verschijnen van wratjes op de genitale en anale gebieden.
• Genitale herpes: Een virale infectie die terugkerende uitbraken van pijnlijke blaasjes en zweren rond de genitale gebieden veroorzaakt.
• Candida: Een schimmelinfectie, ook wel een schimmelinfectie genoemd, die irritatie, afscheiding, en intense jeuk kan veroorzaken.

Elke SOA heeft unieke symptomen en vereist een specifieke behandeling. Het is belangrijk om bij vermoeden van een seksuele ziekte medisch advies in te winnen en de juiste tests te ondergaan om een accurate diagnose en behandeling te waarborgen.

Wanneer doe je een SOA test?

Het is verstandig een SOA test te doen als je onveilige seks hebt gehad, symptomen ervaart, of als je partner je heeft laten weten dat hij of zij een SOA heeft. Ook bij twijfel is het altijd aan te raden om een test te doen. Bij Kearty.com kun je een medische vragenlijst invullen, waarna een samenwerkende gecertificeerde arts jouw situatie beoordeelt en zo nodig een e-prescription voor een test of behandeling voorschrijft.

Symptomen bij mannen vs vrouwen

Seksueel overdraagbare aandoeningen kunnen zich bij mannen en vrouwen verschillend manifesteren, hoewel er ook veel overeenkomsten zijn in de symptomen. Hieronder worden de kenmerkende symptomen voor mannen en vrouwen beschreven, evenals de symptomen die beide geslachten kunnen ervaren.

Symptomen bij mannen

• Uitscheiding uit de penis: Dit kan variëren van helder, wit, geelachtig tot groenige afscheiding, afhankelijk van de specifieke SOA.
• Pijn bij het plassen: Een branderig gevoel of pijn tijdens of na het plassen kan wijzen op een SOA.
• Pijn in de testikels: Sommige SOA’s, zoals chlamydia en gonorroe, kunnen pijn en zwelling in de testikels veroorzaken.
• Uitslag of irritatie: Uitslag, irritatie of pijnlijke blaasjes op de penis of rond de genitale gebieden.

Symptomen bij vrouwen

• Vaginale afscheiding: Veranderingen in kleur, geur of consistentie van vaginale afscheiding kunnen een indicatie zijn van een SOA.
• Pijn bij het plassen: Net als bij mannen kan dit wijzen op verschillende SOA's.
• Pijn in de onderbuik: Dit kan duiden op een gevorderde SOA die de voortplantingsorganen aantast, zoals PID (Pelvic Inflammatory Disease) bij chlamydia of gonorroe.
• Bloedingen buiten de menstruatie: Onverklaarbare bloedingen buiten de normale menstruatiecyclus om of na seksueel contact kunnen symptomen zijn van een SOA.

Symptomen bij beide geslachten

• Zweren of blaasjes: Genitale herpes veroorzaakt pijnlijke blaasjes of zweren in het genitale gebied.
• Jeuk: Intense jeuk rond de geslachtsdelen of anale regio kan een teken zijn van verschillende SOA's, zoals genitale wratten of schurft.
• Pijn tijdens seks: Pijn of ongemak tijdens of na seksuele activiteit kan ook wijzen op de aanwezigheid van een SOA.
• Anale symptomen: Pijn, afscheiding of bloeden uit de anus kan optreden bij SOA’s die via anale seks zijn overgedragen.

Het is belangrijk om te benadrukken dat veel SOA's asymptomatisch kunnen zijn, wat betekent dat ze geen zichtbare of merkbare symptomen veroorzaken. Regelmatige screening en bewustzijn van de eigen seksuele gezondheid zijn cruciaal, vooral als je actief bent met meerdere partners.

Preventie van SOA’s

Het voorkomen van SOA's is cruciaal om je seksuele gezondheid te beschermen en overdracht van infecties te voorkomen. Hier zijn uitgebreidere stappen en maatregelen die je kunt nemen om het risico op het oplopen van een SOA te minimaliseren:

Gebruik van condooms

Het consequent en correct gebruik van condooms tijdens seksuele activiteiten — zowel vaginale, anale als orale seks — is de meest effectieve manier om de overdracht van seksuele ziektes te voorkomen. Condooms vormen een fysieke barrière die het contact met infectieuze lichaamsvloeistoffen beperkt en beschermen tegen een breed scala aan seksuele aandoeningen, waaronder HIV, chlamydia, en gonorroe.

Onderhoud van goede seksuele hygiëne

• Reiniging van Sekspeeltjes: Zorg ervoor dat je sekspeeltjes voor en na elk gebruik grondig reinigt. Gebruik bij voorkeur een voor sekspeeltjes geschikte reiniger of warm water en zeep.
• Persoonlijk Gebruik van Sekspeeltjes: Vermijd het delen van sekspeeltjes met anderen, tenzij ze adequaat zijn gereinigd en bedekt met een nieuw condoom tussen gebruik door verschillende partners.

Communicatie en eerlijkheid

Open communicatie met seksuele partners over je status en seksuele gezondheid is essentieel. Dit omvat het bespreken van recente SOA-tests, en of je actueel behandeld wordt. Eerlijk zijn kan helpen bij het nemen van geïnformeerde beslissingen over de te nemen beschermingsmaatregelen.

Regelmatige SOA-Tests

Onderga regelmatig tests, vooral als je meerdere partners hebt, nieuwe relaties aangaat, of als je eerder onbeschermde seks hebt gehad. Vroegtijdige detectie van SOA's kan niet alleen de behandeling vereenvoudigen maar ook de kans op overdracht naar anderen verminderen.

Vaccinaties

Voor sommige varianten, zoals Hepatitis B en het Humane Papillomavirus (HPV), zijn vaccinaties beschikbaar. Deze vaccins bieden een effectieve preventie en worden aanbevolen volgens de richtlijnen van gezondheidsorganisaties.

Vermijden van risicovol gedrag

Beperk het aantal seksuele partners en vermijd seksuele contacten met personen waarvan je weet dat ze een SOA kunnen hebben. Ook het vermijden van alcohol- en drugsmisbruik kan belangrijk zijn, aangezien deze middelen je beoordelingsvermogen tijdens seksuele beslissingen kunnen verminderen.

Door deze richtlijnen te volgen, kun je jezelf en je partners beschermen tegen de overdracht van SOA's. Preventie is altijd beter dan behandeling en door bewust te zijn van de risico's en hoe deze te beheren, kun je een gezonder en veiliger seksleven leiden.