Jojo effect bij afvallen: Wat is het en hoe kun je het voorkomen?

Afvallen is voor veel mensen een uitdaging, maar het behouden van een lager gewicht is vaak een nog grotere opgave. Het jojo-effect, waarbij je na gewichtsverlies weer snel aankomt, is een veelvoorkomend probleem. In deze pagina bespreken we wat het jojo-effect is, hoe het ontstaat, wat de gevolgen zijn en hoe je kunt afvallen zonder jojo effect.

Wat is het jojo-effect?

Het afvallen jojo-effect verwijst naar het herhaaldelijk aankomen en afvallen van gewicht, vaak veroorzaakt door ongezonde en korte-termijndiëten. Na een periode van gewichtsverlies komt het gewicht meestal snel weer terug, soms zelfs meer dan wat je oorspronkelijk was afgevallen. Dit patroon kan demotiverend zijn en negatieve gevolgen hebben voor je gezondheid.

Hoe ontstaat het jojo-effect?

Het jojo-effect ontstaat meestal door onrealistische diëten en ongezonde eetgewoonten. Hier zijn enkele belangrijke oorzaken:

• Te strenge diëten: Diëten met extreem weinig calorieën leiden vaak tot verlies van spiermassa naast vetverlies. Dit vertraagt het metabolisme.
• Terugvallen in oude gewoontes: Strenge diëten zijn moeilijk vol te houden, waardoor veel mensen terugvallen naar ongezonde gewoontes.
• Honger en metabolisme: Bij langdurige caloriebeperking kan je lichaam in een ‘spaarstand’ terechtkomen, wat gewichtstoename bevordert na een dieet.
• Gebrek aan fysieke activiteit: Minder bewegen tijdens of na een dieet verhoogt het risico op gewichtstoename.

Wat zijn de gevolgen van het jojo-effect?

Het jojo-effect is niet alleen frustrerend en demotiverend, maar kan ook aanzienlijke gevolgen hebben voor zowel je fysieke als mentale gezondheid. Hieronder bespreken we deze gevolgen in detail:

1. Vertraagd metabolisme

Herhaaldelijk aankomen en afvallen kan je metabolisme ernstig verstoren. Het verlies van spiermassa vertraagt je stofwisseling, waardoor je minder calorieën verbrandt.

2. Risico op gezondheidsproblemen

Het jojo-effect wordt in verband gebracht met:

• Hart- en vaatziekten
• Hoge bloeddruk
• Diabetes type 2

3. Mentale impact

Het jojo-effect kan leiden tot frustratie, stress, een negatief zelfbeeld en zelfs eetstoornissen.

4. Overbelasting van je lichaam

Gewichtsschommelingen kunnen je organen en gewrichten belasten, wat kan leiden tot pijn en mobiliteitsproblemen.

5. Langetermijneffecten

Herhaaldelijke gewichtstoename kan ervoor zorgen dat je lichaam efficiënter wordt in vetopslag, waardoor het steeds moeilijker wordt om gewicht te verliezen.

Hoe het jojo-effect tegengaan?

Het voorkomen van het jojo-effect draait om duurzame gewichtsverliesmethoden en gezonde gewoontes. Hier zijn enkele uitgebreide tips om het jojo-effect te vermijden en langdurige resultaten te behalen:

1. Kies voor een gebalanceerd dieet

• Vermijd crashdiëten: Deze zorgen vaak voor tijdelijk gewichtsverlies, maar leiden uiteindelijk tot terugval omdat ze niet vol te houden zijn. Richt je op een dieet dat past bij jouw levensstijl en voedingsbehoeften.
• Eet voldoende eiwitten: Eiwitten helpen niet alleen om spiermassa te behouden, maar verhogen ook je stofwisseling en zorgen voor een langer verzadigd gevoel.
• Voeg vezels en gezonde vetten toe: Voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, avocado's, noten en olijfolie zorgen voor een stabiele bloedsuikerspiegel en verminderen honger.

2. Beweeg regelmatig

• Combineer krachttraining en cardio: Krachttraining helpt je om spiermassa op te bouwen, wat je ruststofwisseling verhoogt. Cardio-oefeningen zoals wandelen, fietsen of hardlopen helpen bij het verbranden van calorieën.
• Beweeg dagelijks: Zelfs kleine dagelijkse activiteiten, zoals wandelen of traplopen, dragen bij aan een actieve levensstijl. Streef naar minimaal 30 minuten beweging per dag.

3. Stel realistische doelen

• Gezond gewichtsverlies: Streef naar een gewichtsverlies van 0,5 tot 1 kilo per week. Dit tempo is veilig, haalbaar en vermindert de kans op het jojo-effect.
• Focus op welzijn: Laat je niet alleen leiden door de weegschaal. Richt je op hoe je je voelt, je energieniveau en de verbeteringen in je gezondheid.

4. Behoud een gezonde leefstijl

• Maak duurzame veranderingen: Kies voor kleine, realistische aanpassingen in je dieet en bewegingspatroon die je langdurig kunt volhouden.
• Hydratatie en slaap: Drink voldoende water om je stofwisseling te ondersteunen en zorg voor 7-9 uur slaap per nacht. Slechte slaapgewoonten kunnen leiden tot verhoogde eetlust en vetopslag.

5. Overweeg medische ondersteuning

Medische ondersteuning kan helpen om het jojo-effect te voorkomen, vooral als gezonde voeding en beweging niet voldoende zijn. Medicatie zoals Mounjaro® en Wegovy® werken door je eetlust te verminderen en je bloedsuikerspiegel te stabiliseren, wat zorgt voor langdurig gewichtsverlies. Saxenda® en Mysimba® helpen bij het onderdrukken van honger en het maken van gezondere keuzes, terwijl Orlistat de vetopname in je darmen vermindert. Deze middelen bieden ondersteuning bij het behouden van een gezond gewicht, mits ze worden gebruikt onder begeleiding van een arts.

Meer weten?

Heb je vragen over onze website, ons platform, of andere onderwerpen die niet direct medisch gerelateerd zijn? Aarzel niet om contact met ons op te nemen – ons klantenserviceteam staat klaar om je te helpen. Bezoek onze contactpagina voor meer informatie.

-------------------

Deze tekst is beoordeeld door: 

Naam: P. Stoutenberg
Beroep: Apotheker
BIG registratienummer: 89026555917 

Datum laatste beoordeling: 16 december 2024